Depresja

Depresja jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych. Może występować w każdym wieku, jednak najbardziej narażone są osoby w okresie przekwitania (meno i andropauza) oraz w podeszłym wieku.Depresja sezonowa pojawia się w okresach przesileń letniego i zimowego, gdy następuje szybsza zmiana długości dnia.

Jest to choroba, której nie należy lekceważyć. Jej objawy mogą mieć charakter nawracający albo przewlekły. Osoba cierpiąca na depresję jest smutna, zmusza się do wykonywania codziennych czynności, robi to z dużym wysiłkiem. Ma problemy z koncentracją, pamięć zostaje osłabiona. Może mieć poczucie niskiej wartości i często czarno widzi swoją przyszłość. W stanach obniżenia nastroju mogą się pojawić nawet myśli samobójcze.

Często w depresji występują zaburzenia snu. Sen jest płytki, przerywany. Charakterystyczne dla depresji jest częste budzenie się w godzinach porannych i brak możliwości zaśnięcia. Zaburzenia snu mogą występować pod postacią nadmiernej senności nocnej i w ciągu dnia. Chory przesypia wtedy całą noc i cały dzień z krótkimi przerwami.

Może również występować zmniejszenie, utrata lub nadmierny apetyt. Pacjenci często mówią, że jedzą na siłę, zmuszają się albo, że jedzenie pozbawione jest smaku. Czasami towarzyszy temu znaczna utrata wagi ciała. W depresji może towarzyszyć nadmiernie łaknienie, objadanie się, nietypowe dla dotychczasowego zachowania zwłaszcza słodyczami, co w połączeniu z brakiem aktywności fizycznej może prowadzić do zwiększenia masy ciała. W tej sytuacji mówimy o tak zwanej atypowej depresji.

Może wystąpić brak ochoty na seks zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Zmniejszenie lub utrata zainteresowań sferą seksualną może nasilać depresyjne poczucie zmniejszenia własnej wartości, kobiecości, męskości, atrakcyjności. Życie seksualne nie sprawia przyjemności, nie daje satysfakcji. Może to dodatkowo nasilać przeżywanie depresji.

Dobowe wahania samopoczucia jest typowe dla depresji. Pacjenci zazwyczaj czują się gorzej w godzinach porannych, południowych i bardzo trudno im jest rozpocząć dzień. W godzinach wieczornych mają wrażenie nieco lepszego samopoczucia i aktywności. W procesie postępującego leczenia depresji wieczorne godziny lepszego samopoczucia „wydłużają się” w kierunku najpierw godzin południowych, a potem rannych. Ale są też pacjenci z depresją, którzy lepiej czują się w godzinach porannych niż wieczornych, albo też nie mają poczucia dobowych wahań swojego nastroju.

U kobiet mogą wystąpić zaburzenia cyklu płciowego i zaburzenia miesiączkowania. Jeśli objawy depresji o niewielkim lub umiarkowanym nasileniu utrzymują się przez 2–4 tygodnie, niezależnie od wywołujących je przyczyn, wskazana jest konsultacja psychiatryczna. Jeśli ich nasilenie jest znaczne, konsultacja psychiatryczna powinna się odbyć jak najszybciej. Jeśli objawy depresyjne utrzymują się zaledwie 2–3 dni, ale ich występowanie powtarza się często lub cyklicznie (np. co miesiąc), także wskazana jest wizyta u psychiatry.

Do poddania się badaniom w kierunku depresji powinny skłonić między innymi następujące stany: chroniczna (tj. trwająca ponad miesiąc) bezsenność, przewlekły ból, przewlekłe choroby somatyczne (np. cukrzyca, choroba niedokrwienna serca i stany przed czy pozawałowe, niedoczynność i nadczynność tarczycy), choroby neurologiczne (w tym udar mózgu), niewyjaśnione objawy somatyczne, częste wizyty u lekarza nieprzynoszące diagnozy lub poprawy samopoczucia pacjenta, okres poporodowy, nadużywanie i uzależnienie od substancji psychoaktywnych, ciężkie stresujące wydarzenia życiowe.